دریاچه ارومیه معروف به دریاچه رضائیه در شمال غربی ایران بین ۲ استان آذربایجان غربی و شرقی، ۱۸ کیلومتری شرق ارومیه قرار گرفته است. این دریاچه با طول ۱۴۰ و عرض ۵۵ کیلومتر، بزرگترین و پهناورترین دریاچه داخلی و دومین دریاچه آب شور دنیا بوده و با ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک، به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام و به پارک ملی دریاچه ارومیه تغییر نام داده است. این پارک ملی وسیع با ۴۶۲۶۰۰ مترمربع مساحت پس از مرداب انزلی از جالب ترین زیستگاه های طبیعی جانوران در ایران است. پارک دریاچه ارومیه از سوی یونسکو جز یکی از ۱۰ پارک ملی بین المللی کره زمین معرفی شده است.
متأسفانه با تغییرات وسیع دما در سطح کره زمین، دریاچه ارومیه هم دچار خشکسالی شدیدی شد و میزان زیادی از مساحت خود را از دست داد. این تغییرات در دریاچه ارومیه به اندازه‌ای شدید بود که در محافل بین‌المللی راجع به آن صحبت کردند و درباره عواقب این فاجعه زیست محیطی سخن گفتند. با خشک شدن دریاچه ارومیه میزان زیادی نمک بر جای ماند و زمین‌های اطراف یعنی ساحل دریاچه تبدیل به شوره زار شدند. از طرفی با وزیدن باد‌های شدید در اطراف دریاچه، نمک‌ها به زمین‌های کشاورزی و باغ‌های نزدیک کوچ کردند. با جا به جا شدن نمک‌ها به سمت زمین‌های کشاورزی، میزان حاصلخیزی خاک افت می‌کند. ناگفته نماند که دریاچه ارومیه محل زندگی پرندگان و بسیاری جانداران دیگر است و با بروز خشکسالی در این منطقه، جان تمام این موجودات به خطر می‌افتد. امیدواریم در آینده‌ای نزدیک برای حل مشکلات دریاچه و یا جلوگیری از مشکلات بیشتر، چاره‌ای اندیشیده شود.
ارومیه به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی ویژه و قرار گیری در منطقه پربارش کشور، همواره شاهد بارش فراوان برف و باران بوده و ارتفاعات این شهر در بیشتر ماه های سال پوشیده از برف است. این موضوع نیر به یکی از جاذبه های گردشگری این شهر بدل شده و در بسیاری از روزهای سال، مسافران و گردشگران بسیاری برای انجام ورزش ها و تفریحات برفی به این شهر سفر می کنند . به همین منظور در بخش سیلوانه روستای خوشاکو ارومیه پیست اسکی ایجاد شده تا پذیرای علاقه مندان به اینگونه تفریحات باشد.
در نزدیکی دریاچه ارومیه، حوضچه ای زیبا وجود دارد که به دلیل برخورداری از آب و هوای مناسب و چشم انداز های زیبا، یکی از تفرجگاه های ارومیه بشمار می آید. در نزدیکی این حوضچه چشمه آب معدنی وجود داشته که از دل کوه زنبیل به بیرون جوشیده و خواص معدنی بسیاری دارد.
آبشار شلماش از مهم‌ترین آبشارهایی بوده که در سطح استان آذربایجان غربی و در شهر سردشت جاری است. آبشار شلماش با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده، در نزدیکی شهر سردشت واقع شده و از شاخه‌های رودخانه زاب کوچک محسوب می‌شود. در فصل بهار این آبشار، پر آب‌ترین روزهای خود را می‌گذراند.
آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت سرد است ولی از اول خرداد ماه به بعد تا اواسط پاییز می‌تواند موقع مناسبی برای سفر به این منطقه باشد. مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پر درختی است و از جاده ای آسفالت و مناسب برخوردار می باشد . از این مکان تا آبشار مدت ۲۰ دقیقه فاصله است. فاصله آبشار شلماش سردشت تا ارومیه حدود ۴ ساعت ماشین سواری است و حدود ۲۵۶ کیلومتر مسیر خواهید داشت.
دریاچه مارمیشو در ۴۵ کیلومتری شمال‌غرب ارومیه قرار داشته و دارای مساحتی بالغ بر ۵ هکتار است. مارمیشو در ۳۷ درجه عرض شمالی و ۴۴ درجه طول شرقی واقع شده است. این دریاچه با دارا بودن انواع آبزیان چون قزل‌آلا محل مناسبی برای ماهیگیری است. مارشیمو بر اثر زلزله و سد کوه در مسیر آب‌های مرزی ایران و ترکیه بوجود آمده است. در سال های اخیر بدلیل جاری شدن سیل و پر شدن دریاچه با شن و ماسه سیلاب، عمق و مساحت این دریاچه به شدت کم شده است.
